Hoe overtuig je je publiek met cijfers? Zelfs als er alleen maar alfa's in de zaal zitten

door Pauline le Rûtte  |    4 minuten leestijd

Alice take 1

Niemand weet precies hoe cijfers zijn ontstaan en wanneer mensen ze gingen gebruiken. Wel weten we dat verschillende volkeren hun eigen notatiewijze hadden.

Sommigen gebruikten streepjes, andere tekeningen of een combinatie van beiden.

De Egyptenaren tekenden alledaagse dingen als lotusbloemen en kikkers. Door de tekeningen naast elkaar te zetten, konden ze steeds grotere aantallen weergeven.

Getallen zijn handig, toch worstelen we er vaak mee

Iets dat je met het blote oog niet kunt zien omdat het immens groot of superklein is. Hoe kun je dat bevatten? 

In haar boek DataStory noemt Nancy Duarte twee handige manieren om je publiek te helpen de omvang van getallen te begrijpen.

Vergelijk een getal met iets herkenbaars

Dat is alleen mogelijk als je precisie loslaat. Het gaat hier om een intuïtief gevoel bij de grootte van een object, de tijdsduur of de snelheid waarmee je vergelijkt.

Bij de grootte van een object kun je vergelijkingen zoeken in lengte, breedte, hoogte, dikte, afstand, oppervlakte of het volume.

Mooie voorbeelden zijn nog altijd het moment dat Steve Jobs de Macbook Air uit een Manilla envelop haalde. Of Al Gore, die niet alleen op zijn PowerPointslide liet zien dat de cijfers van CO2 uitstoot 'off the chart' gingen, maar zelfs op een hoogwerker stapte om de juiste plek aan te wijzen. En de grote meester van de vergelijkingen is voor mij Hans Rosling, over wie ik eerder een artikel schreef.

Vergelijkingen met de grootte van voetbalvelden, zeecontainers en continenten zijn veel gebruikt. Ze verliezen daardoor aan kracht. De kunst is om je eigen nieuwe vergelijkingen te vinden.

Maak het persoonlijk en vind een object in je eigen omgeving. Welke afstanden leg je dagelijks af? En welke gebouwen passeer je? Je kunt eigen foto's of video's maken als materiaal voor je PowerPointpresentatie.

Voor tijdsduur en snelheid horen we ook veelgebruikte vergelijkingen als de duur van een vlucht, de afstand naar de maan of een rondje om de aarde. Die laatste vergelijking maakte mijn Fitbit toen ik na 4,5 jaar elke dag wandelen de 40.075 kilometer had bereikt. Tsja, dat was dan wel heel leuk.

Duarte noemt een creatief voorbeeld van een deelneemster aan haar training die een vergelijking maakte met tijdsduur. Ze vertaalde haar cijfer naar het bingewatchen van 552 afleveringen van haar favoriete Netflix serie.

Maak getallen menselijk

De meeste cijfers zijn aan mensen of menselijk handelen verbonden. We kopen, verkopen, waarderen, vergelijken, testen, clicken, reizen. In bijna elke grafiek of diagram vind je menselijkheid.

Om de cijfers tot leven te brengen, ga je op zoek naar de oorzaak van een stijging of daling. Waarom daalt bijvoorbeeld de deelname aan een medewerkers tevredenheidsonderzoek? Ligt het aan de techniek, de cultuur, hoe je het onderzoek aan de deelnemers hebt gecommuniceerd? Je weet het pas echt als je de mensen achter de cijfers bevraagt.

Wanneer je de oorzaak achterhaalt, kun je een beter advies geven dat leidt tot de gewenste situatie. In gesprek gaan kost tijd, maar hoeveel tijd en geld kost het om een verkeerd ingeslagen weg te herstellen?

The finishing touch

En nu je de oorzaak achter de cijfers kent, kun je het advies nog verder aankleden met technieken uit de filmindustrie, zoals verrassing of spanning. Zo gaat het nog meer leven.

Verrassing verwerk je door een grafiek of diagram niet in z'n geheel te laten zien, maar steeds delen ervan te onthullen. Hiermee ontlok je bij het publiek een reactie. Ze kunnen blij, verrast, opgelucht of juist boos zijn. Een emotie is een krachtig middel om je publiek te overtuigen.

Is zo'n vergelijking of verhaal nou echt nodig?

Ieder mens is anders. Niet iedereen heeft affiniteit met cijfers en begrijpt meteen waar het om gaat. Denk als een designer. Wat is de beste vorm waarmee het publiek de cijfers begrijpt? Een vergelijking of  vermenselijking zijn functioneel. Ze verrijken je presentatie en versterken je autoriteit.

Kortom

Breng cijfers tot leven. Neem je publiek mee op een speurtocht. Vergelijk cijfers, maak ze menselijk en vertel er een verhaal mee.

Welk getal kun jij verduidelijken door te vergelijken?  Kijk om je heen. Het antwoord is vaak dichter bij dan je denkt.

Fotomateriaal
Still uit 'An inconvenient truth' van Al Gore (vanaf minuut 4.00)


Pauline le Rûtte
Over de auteur
Pauline le Rûtte

Een goede spreker draagt niet alleen informatie over, maar brengt zijn kennis tot leven.


Reactie

  • Stanley westerborg
    Stanley westerborg

    Zonder context is elk getal waardeloos. Iemand die langs de weg een formulier vol getallen ziet liggen, heeft daarvoor geen belangstelling. Degene echter die het papiertje kwijtgeraakt is heeft een probleem. Want die kan de getallen interpreteren, die kent de context van al die getallen.

     Reageer

    • Pauline
      Pauline

      Mooi voorbeeld! Helemaal eens. En toch zie je in presentaties niet altijd dat de getallen tot leven worden gebracht. Die sprekers zouden zich moeten inleven in degene die het papiertje met getallen kwijt is :-)


  • Saskia Elberse
    Saskia Elberse

    Wat een heerlijk helder, prakitsch en goed blog weer, Pien.

     Reageer

    • Pauline
      Pauline

      ha ha, ik hoop niet dat het kitsch is. Dank je wel Sas. Dat was de bedoeling.


    • Saskia Elberse
      Saskia Elberse

      praktisch, bedoel ik natuurlijk... kitsch is het zeker niet!

Praktische Presentatie-tips voor kenniswerkers